Jelle Eiling bouwde voor een klant een row cruiser. Dit is een langeafstands roeiboot met cabine waar zelfs op overnacht kan worden. De bouwmethode is stitch & glue. Voor deze methode zijn geen ingewikkelde bootbouwtechnieken of gereedschappen vereist maar geeft geweldige resultaten. In dit artikel neemt hij je stap voor stap mee in de bouw van zijn project.
Dit soort bootplannen zijn overal online te verkrijgen, in sommige gevallen zelfs gratis. Een aantal interessante sites om te bekijken zijn:
Boatplans.dk
Boat-plans online
Glen-L
De plannen worden soms op schaal geleverd maar ook op werkelijk formaat. Dat maakt het uitzagen van de afzonderlijke onderdelen een fluitje van een cent. Vrijwel altijd wordt er een materiaallijst meegeleverd (BOM, Bill of materials) waarop alle benodigde materialen staan beschreven.
Over het algemeen bestaat je boodschappenlijstje uit:
- Hout (plaatmateriaal, meestal watervast multiplex)
- Epoxy
- Vulmiddelen om epoxylijm en -plamuur te maken
- Glasweefselband voor het versterken van de naden en fillets
- Glasweefseldoek om de romp te verstevigen
- Verbruiksmaterialen als mengbekers, kwasten, rollers, ijzerdraad of tie rips etc.
Mocht je wel een plan hebben maar geen materiaallijst laat het ons weten; we kunnen dan een pakket op maat voor je samenstellen.
Nadat je de plannen goed bestudeerd hebt ga je de platen in de juiste volgorde leggen en de afzonderlijke delen daar op aftekenen. Bij de plannen hoort een "nesting" meegeleverd te worden waarop je precies ziet welke onderdelen op welke plaat worden afgetekend. Dit is zo ontworpen dat je zo min mogelijk materiaalverlies hebt.
Sommige onderdelen zijn langer dan de lengte van een plaat. In dat geval moeten de platen aan elkaar worden bevestigd. Hier zijn verschillende methodes voor. In dit geval is gekozen voor "carving" waarbij de einden van de plaat worden bijgeschaafd zodat die een ruime overlap hebben.
Als de platen, waar nodig, verlijmd zijn en alles is afgetekend dan kunnen de losse onderdelen worden uitgezaagd met een decoupeerzaag. Probeer dit netjes te doen maar het hoeft niet tot op de millimeter nauwkeurig. In een later stadium gaan we op alle naden epoxyfillets aanbrengen die spleetvullend zijn en onnauwkeurigheden opvullen. De verbindingen worden zelf sterker als er wat meer epoxylijm kan worden aangebracht.
Vervolgens worden de eerste gezaagde onderdelen met elkaar verbonden. Dit gebeurt meestal met ijzer of koperdraad maar je kunt ook tie rips gebruiken. Hier komt ook de naam stitch&glue vandaan.
Daarna wordt de eerste "bulk head" geplaatst. Deze dient als compartimentering maar geeft daarnaast ook de vorm en stijfheid aan de boot zoals een spant.
Vanaf de onderzijde worden de overige onderdelen bevestigd en begint de romp zijn vorm te krijgen.
Nu is het tijd om de randlijsten aan te brengen die zorgen voor meer stevigheid en verband in de boot.
Alle naden en kieren kunnen nu afgewerkt worden met epoxylijm en de schotten kunnen vastgezet worden met epoxy fillets. Na uitharding worden alle naden nog extra verstevigd met glasweefselband.
Daarna worden de overige verstevigingen ingelijmd met epoxy.
Het is nu tijd om het dek aan te gaan brengen. Daarom zorgen we dat de binnenkant waar we straks slecht meer bij kunnen komen alvast wordt afgelakt.
De dekplaten worden aangelegd en met verzwaringen rond gebogen. Op alle delen die verbonden worden wordt alvast epoxylijm aangebracht.
Als het dek eenmaal vastzit kan het op maat worden gezaagd en worden bijgeschuurd. Daarna kunnen er weer extra epoxy fillets worden aangebracht aan de binnen- en buitenkant.
Als alle fillets en glasweefselverstevigingen zijn aangebracht wordt het tijd om de hele boot van 2 lagen epoxy te voorzien. Breng de eerste laag als een primer aan en laat deze 24 uur uitharden. Daarna kan de boot nog een keer geschuurd en ontvet worden. Daarna kunnen de volgende lagen epoxy nat in nat worden opgezet.
De volgende stap na het in de epoxy zetten van de boot is het aanbrengen van glasweefseldoek met epoxy aan de buitenzijde van de romp. Dit noemen we lamineren. Er is in dit geval gebruikt gemaakt van 160 grams keper geweven glasweefsel. Dit is makkelijk te plooien en te verwerken en geeft voldoende stijfheid en bescherming aan de romp. De breedte van het glasweefsel is 1 meter en kan op elke gewenste lengte worden geleverd. In dit geval is de breedte van 1 meter voldoende om de hele romp in 1 keer te bedekken.
Er zijn verschillende methodes om het glasweefsel aan te brengen. Vaak wordt het glasweefsel op maat geknipt waarna de ondergrond (de romp in dit geval) eerst wordt behandeld met een laag epoxy. Hierna wordt direct het glasweefsel aangebracht waarna er vervolgens nog een laag epoxy over het glasweefsel wordt aangebracht zodat al het glasweefsel is doordrenkt met epoxy.
Een andere methode die iets meer ervaring vereist is het direct positioneren van het glasweefsel. Daarna wordt met een roller het glas doordrenkt met epoxy tot het volledig transparant is.
Als alle fillets en glasweefselverstevigingen zijn aangebracht wordt het tijd om de hele boot van 2 lagen epoxy te voorzien. Breng de eerste laag als een primer aan en laat deze 24 uur uitharden. Daarna kan de boot nog een keer geschuurd en ontvet worden. Daarna kunnen de volgende lagen epoxy nat in nat worden opgezet.
Het valt niet te voorkomen dat er op sommige plaatsen naden of overlappingen in het glasweefsel komen. Ook kunnen er op sommige plaatsen lucht onder het weefsel gekomen zijn na de uitharding. Deze kunnen later worden bij- of weggeschuurd waarna ze weer strak worden gemaakt met epoxyplamuur.
Binnenkort meer over dit mooie project!